De problematiek van lachgas wordt niet langer beteugeld met administratieve sancties maar gerechtelijk vervolgd. De korpschefs van Halle-Vilvoorde zaten deze week bij het parket samen omtrent de desbetreffende richtlijnen. Onder meer in Grimbergen en Dilbeek is de problematiek opvallend want daar worden niet alleen veel flessen gevonden maar effectief ook veel pv’s opgemaakt voor bezit. Bij sommige politiezones heeft men wel bedenkingen bij de strafrechtelijke vervolging van lachgas. “Het lik-op-stukbeleid valt weg.”
Meerdere gemeenten en steden legden lachgas de voorbije jaren aan banden via het systeem van GAS-boetes (Gemeentelijke Administratieve Sancties). Sinds 8 april 2024 heeft België een verbod op het oneigenlijk gebruik van lachgas en wordt de problematiek strafrechtelijk behandeld. GAS-boetes zijn dus niet meer mogelijk.
Procureur des Konings Carol Vercarre zat omtrent de materie deze week samen met de verschillende korpschefs van Halle-Vilvoorde. Het parket is volop bezig met de uitzetting van de krijtlijnen betreffende een uniforme aanpak én afhandeling (lees: vernietiging) van de gevonden bonbons en ampullen door de politiezones. Opvallend daarbij is dat waar het meestal gaat om een sluikstortproblematiek – onder meer in politiezone KASTZE (Kampenhout, Steenokkerzeel, Zemst) zijn er maar een vijftal verbalisaties per jaar – er ook een aantal zones zijn waar ook opvallend veel pv’s worden opgemaakt voor bezit. (Lees verder onder de foto)
In Grimbergen waren er in 2023 liefst 72 inbeslagnames waarbij ook verdachten tussen 20 en 35 jaar effectief werden beboet met een bedrag dat kon oplopen tot 350 euro. Ook dit jaar telt de zone al 7 inbeslagnames met pv’s. “Dit is ons ook opgevallen”, reageert korpschef Jurgen Braeckmans. “Bepaalde zones hebben hier bijna geen interventies voor maar wij dus veel, vooral richting Strombeek-Bever en op de grote assen. Onze ploegen stoten hier vaak op bij gewone controles. Het gaat dan om gasten die soms open en bloot in de auto met een ballon aan het inhaleren zijn. Dan doorzoeken wij de auto en komen er van die grote bonbons uit. Dat zijn geen kleine slagroompatronen meer maar echt literflessen. Die evolutie valt toch wel op. Maar het is niet omdat er meer vaststellingen zijn dat er meer gebruikt wordt in Grimbergen.”
Ook Dilbeek is een buitenbeentje. “Er waren in 2023 62 feiten van waarbij in totaal 170 flessen lachgas werden aangetroffen”, zegt commissaris Koen Luppens. “Daarbij werden 29 GAS-pv’s opgemaakt. Ook in 2024 tellen we al 13 feiten met zes pv’s. Dat die problematiek zich bij ons meer manifesteert wijten wij mogelijk aan de actieve opsporing door onze ploegen op het terrein waarbij eveneens het voertuig aan een grondig nazicht wordt onderworpen. Hierbij valt vaak op dat het gebruik of bezit niet altijd stiekem gebeurt, en dat vaak ook grotere hoeveelheden worden meegenomen in de vorm van grotere gasflessen. We krijgen ook veelvuldige meldingen van betrokken burgers die dit melden aan de gemeente of de politie. Wat opvalt bij controles is dat het product door de bezitter of gebruiker vaak niet wordt aanzien als zijnde ‘verboden’ en waarbij, zeker bij bestuurders van een voertuig, de risico’s worden geminimaliseerd.”
Bij sommige politiekorpsen betwijfelt men of de gerechtelijke aanpak van lachgas de juiste keuze was van de overheid. “Een GAS-boete, dat is lik-op-stuk-beleid”, legt een korpschef uit. “Je pakt een overtreder en die krijgt onmiddellijk een boete. Het parket heeft ons al laten weten dat het met de eerste inbreuk niks zal doen. Pas bij de tweede inbreuk binnen het jaar gaat men een minnelijke schikking toepassen die even hoog is als de GAS-sanctie. Qua sanctionering is dit dus een stapje terug terwijl de kern van het probleem is dat je die steeds groter wordende ampullen almaar meer overal zomaar terugvindt. Ik vraag mij af of dat de bedoeling was van de wetgever.”
Nog een niet-onbelangrijk detail is dat de afhandeling van het lachgas voortaan ook onder gerechtelijke kosten vallen. In sommige politiezones draaide de overtreder tot op heden bovenop de GAS-boete ook nog eens meteen op voor de kost van de vernietiging van de flessen.
“Op dit moment gaan we hier nog niet op reageren. De vragen komen iets te vroeg”, laat het parket Halle-Vilvoorde weten.
Ook de Vilvoordse burgemeester Hans Bonte krijgt het flink op de heupen van de talrijke lachgasflessen die overal in bermen worden aangetroffen. Hij pleit voor een verbod op de verkoop via buitenlandse websites.