Interview Yves Desmet, uitgebreide versie

Yves Desmet (Mechelen, 31 oktober 1959) startte zijn carrière in de journalistiek als freelancer, werd daarna journalist voor De Morgen en Humo. In 1994 werd hij hoofdredacteur bij De Morgen, later ook politiek commentator en dan opnieuw hoofdredacteur. De Morgen behoort sinds 1989 tot de Persgroep. Recent werd bekend gemaakt dat de redactie van De Morgen van de Arduinkaai, hartje Brussel, verhuist naar het Persgroep gebouw in Kobbegem (Asse) waar nu al de redactie van zusterkrant Het Laatste Nieuws huist. Op VTM presenteerde hij samen Gui Polspoel het programma Polspoel & Desmet rond politici en politiek. Wij gingen Yves Desmet opzoeken in Brussel.

Er beweegt heel wat in de perswereld. De redactie van De Morgen verhuist binnenkort naar Kobbegem.  Corelio en Concentra vormen het Mediahuis, er vallen meer dan 200 ontslagen. Hoe bekijk jij deze evolutie?

De krantenwereld is al een tijdje in crisis. De verkoop daalt en daardoor dalen ook de inkomsten uit advertenties. Dan moet je besparen. Corelio en Concentra doen dat door mensen te onstlaan. De Persgroep wil besparen op stenen en kosten. Door de verhuis kan het gebouw verhuurd worden en worden de kosten gereduceerd.

De Morgen is historisch een socialistische krant, al vinden velen dat er niet langer in terug. Wat is de plaats van De Morgen in het medialandschap? Is het nog een progressieve krant?

Het is zeker nog een progressieve maar al lang geen socialistische krant meer. Geen enkele Vlaamse krant heeft nog hechte banden met een of andere politieke partij. De Morgen is progressief op etisch en sociaal-economisch vlak. Dat wij geen banden met partijen meer hebben, betekent niet dat we neutraal zijn of vals-objectief. In de feiten zijn wij wel objectief natuurlijk maar wij hebben een eigen mening.

De Morgen heeft altijd hoog ingezet op zijn redactionele autonomie. Hoe onafhankelijk is De Morgen vandaag nog?[pullquote]Wie een uitgesproken mening heeft, roept blijkbaar aversie op.[/pullquote]

Dat wij samen met Het Laatste Nieuws in De Persgroep zitten heeft geen enkele invloed op onze redactionele onafhankelijkheid. We hebben een verschillend publiek. Dat betekent niet dat je niet kunt samenwerken op bepaalde terreinen. Dat doen wij ook met De Tijd en De Volkskrant.

De kranten in Vlaanderen worden vandaag gecontroleerd door 2 uitgevers, de Persgroep en het Mediahuis. Leidt dit niet tot journalistieke vervlakking?

Dat hoeft niet te leiden tot eenheidsworst. Je kan twee redacteurs naar dezelfde voetbalwedstrijd sturen. Maar je kan er ook eentje sturen en de andere laten werken aan verdieping en een betere kwaliteit. Eenheidsworst staat niet op ons menu.

Waarnemers hebben heel wat kritiek op het niveau van de hedendaagse journalistiek. Ben jij het daar mee eens. (Het nieuws moet vandaag steeds sneller worden gebracht is dit dan niet ten koste van de kwaliteit). Het gaat vandaag steeds meer om primeurs en sensatie en minder over kwaliteit.

Er is een aanbod voor iedereen. De lezer kiest voor een kwaliteitskrant of een populaire krant. Niet dat die populaire kranten niet op een kwalitatieve manier worden gemaakt. De kwaliteitskranten zijn kwalitatiever dan 30 jaar geleden, de populaire kranten zijn populairder dan toen.

Waarom kopen volgens u steeds minder mensen de krant.

Er is een nieuwe generatie die is opgegroeid met internet en het idee dat nieuws gratis is. Maar de centen komen van de lezers en van de adverteerders. Gratis nieuws kan enkel tot verschraling leiden. Je hebt steeds journalisten nodig en die werken niet gratis. Het komt erop aan een model te vinden dat kwaliteit blijft garanderen.

Heel recent werd een nieuw, zuiver digitaal initiatief aangekondigd: Newsmonkey.be Volgens de oprichters dé toekomst. Wat denk jij. Wordt Newsmonkeys een succes of een zeepbel?

Daar geloof ik echt niet in. De Morgen heeft met 80 medewerkers een vrij  kleine redactie maar Newsmonkeys zou het met tien mensen moeten doen. Hoe kunnen die dezelfde kwaliteit en kwantiteit brengen? Hun grote voorbeeld is Buzzfeed. Maar Buzzfeed brengt vooral lijstjes van alles en nog wat (De 8 scènes uit filmpje met Lady Gaga die je doen twijfelen aan haar welbehagen, ….) en artikels die door ‘sponsors’ worden geschreven en door Buzzfeed online gezet. Kwalitatieve journalistiek kan alleen als redactie en commerciële dienst strikt gescheiden zijn. De these dat de adverteerders weggelopen zijn naar het internet, klopt niet. Daar wordt veel minder aan reclame besteed dan verwacht. De reclamebudgetten gaan veel meer naar TV en andere vormen. Ook steken bedrijven meer centen in hun eigen communicatie. Toch blijf ik ervan overtuigd dat advertenties pas renderen naast kwaliteitsvolle artikels.

De politiek heeft in het verleden altijd een grote invloed gehad op de kranten. Vreest u niet dat door de concentratie van de media deze opnieuw zal toenemen?

Neen. Wij hebben geen Vlaamse Berlusconi. De mensen die de mediagroepen in Vlaanderen leiden, hebben geen politieke ambities. Het zijn vooral zakenmensen die willen ondernemen. De commentaren in Het Laatste Nieuws en De Morgen staan vaak lijnrecht tegenover mekaar maar dat kan Van Thilo geen zier schelen. Mocht één of andere heel rijke zakenman met politieke bedoelingen één van de grote groepen inkopen, ja dan …

Zelf was je ook een tijdje actief als politiek commentator in het VTM programma Polspoel en Desmedt. Vlaanderen stemt vandaag uitgesproken centrum rechts terwijl Wallonie links blijft hoe moet dit verder na de verkiezingen van 2014?

De politieke voorkeur is een slinger die constant heen en weer gaat. En dat is normaal. Het laatste wat de Vlamingen volgens mij willen is het Amerikaanse model waarin iedereen voor zichzelf moet zorgen. Zelfs de meest ultraliberalen aanvaarden dat de vrije markt sociaal gecorrigeerd moet worden, dat er een goed sociaal net moet zijn. Herman Van Rompuy formuleerde het ooit zo: in het conservatief model krijgt de staat 42%, in het progressieve model 48% van ons inkomen. Het is over dat verschil van zes procent dat de hele discussie gaat. En de Vlamingen zijn de enige meerderheidsgroep in Europa die zich gedraagt als een minderheid. VB en N-VA zoeken, als nationalistische partijen, een vijand waarmee zij de kiezers proberen te overtuigen.

Yves Desmet is een persoon die niemand onberoerd laat. Je hebt grote fans maar ook mensen die je koel en hard vinden. Een verklaring?

Wie een uitgesproken mening heeft, roept blijkbaar aversie op. Ik heb daar geen probleem mee zolang er beleefd én met argumenten wordt gediscussieerd. Ik ben – als jonge journalist – snel een halve BV geworden maar ik heb geen ambitie om populair te zijn. Veel mensen zitten blijkbaar met heel wat frustraties ondanks het feit dat wij het nog nooit zo goed hebben gehad.

Wat weinig mensen vandaag nog weten is dat je je eerste stappen in de media zette bij de vrije radio Reflex in de jaren 80. Ben je zelf een muziekliefhebber. Wat is je levenslied?

Ik was pas afgestudeerd en kwam bij Radio Reflex terecht. Heel wat medewerkers hebben later een mooi parcours gereden: Pat Donnez (Klara), Luc Verschueren, Mark Uytterhoeven, Dirk Vandeput (CEO McCain) en vele anderen. Zelf luister ik ’s avonds naar The Jonathan Channel, een digitale radio uit New York met jaren ’50 muziek: Frank Sinatra en jazz klassiekers. Zalig om bij te ontspannen.

Als er één nieuwsfeit is dat je altijd zal bijblijven aan wat denk je dan spontaan?

Och, er zijn er honderden. Ik stond op de kade als de lijken van The Herald of Free Enterprise werden aan land gebracht, er was het Heizeldrama en Nine Eleven. Het fascinerende aan mijn beroep is dat je altijd op de eerste rij zit. Je maakt hoogtepunten maar ook dieptepunten in het leven van sommige mensen mee: ik heb de tranen van Karel Van Miert gezien en de kop van Karel De Gucht op tafel zien zetten. Ik ben blij dat ik dit beroep uitoefen. Mijn vader heeft 40 jaar aan de lopende band bij General Motors gestaan.

Topartikels bij Goeiedag.be