Vorig jaar opende het Kasteel van Gaasbeek na een grondige renovatie opnieuw de deuren met een tijdelijke tentoonstelling. Maar vanaf zondag kunnen bezoekers de vaste collectie opnieuw bewonderen in een nieuwe scenografie, aangevuld met enkele nieuwe, rebelse elementen.
In het najaar van 2020 ging de poort van het Kasteel van Gaasbeek dicht voor een grote renovatie. Die was na drie jaar afgerond, waarna bezoekers het kasteel vorig jaar opnieuw konden ontdekken. Het theatergezelschap FC Bergman zorgde toen voor een tijdelijke invulling van alle kamers omdat de restauratie van de vaste collectie nog een jaartje langer zou duren. Het kasteel mocht toen zo’n 40.000 bezoekers verwelkomen op slechts vier maanden tijd.
Nu de vaste collectie terugkeert, is het de verwachting dat het bezoekersrecord van vorig jaar gebroken wordt. Scenograaf Niek Kortekaas kon putten uit 800 jaar kasteelgeschiedenis om de gerestaureerde kamers vorm te geven. “Mijn werk was om het onzichtbare zichtbaar te maken”, zegt de scenograaf. En dat mag je letterlijk nemen. Zo kregen gipsen ornamenten die op een zolder stof lagen te vergaren, een eigen gipsenzaal. De muntencollectie van het kasteel wordt dan weer tentoongesteld op een zolder waar ook de vleermuizen nog verblijven.
Honderd jaar geleden werd het kasteel een museum, op uitdrukkelijke vraag van de laatste markiezin Marie Arconati Visconti. Haar geschiedenis, en dat van de vele andere bewoners van het kasteel, komt nog steeds aan bod. Maar niet meer uitsluitend via feiten en data. “Met deze nieuwe tentoonstelling en scenografie spelen we op de verwondering, we willen de bezoeker niet langer plat slaan met feiten”, legt kasteeldirectrice Isabel Lowyck uit.
“De voormalige kasteelbewoners waren fervente brievenschrijvers en poëziefans. Aan de hand van fictieve brieffragmenten nemen ze de bezoeker mee door alle kamers. Daarin komt de vaste collectie aan bod, maar naar Gaasbeekse traditie werkten we ook samen met nationale en internationale kunstenaars. Iedere bezoeker zal zich zo wel kunnen identificeren met een van onze bewoners.”
Dankzij de nieuwe scenografie krijgen onbekende stukken uit de collectie plots een prominentere plaats. Andere topstukken, zoals de wandtapijten, krijgen door een andere belichting plots meer visibiliteit. “Het klimaat in het kasteel was een ramp. Het was er te vochtig, de verwarming gebeurde met kacheltjes en natuurlijk licht werd buitengehouden. Dat werd aangepakt zodat de collectie beter tot zijn recht komt en beter bewaard blijft.”
Daarmee zit de grote renovatie van het kasteel en de andere gebouwen op het domein er zo goed als op. “De renovatie van de brasserie aan de ingang van het domein is momenteel aan de gang. En binnenkort start een studie naar de binnentuin. Dat moet het sluitstuk van de grote renovatie worden”, aldus Isabel Lowyck. “Nu kan de focus weer naar de ontsluiting van het archief, waar we nog steeds op nieuwe schatten stoten.”
De expo Rebelse echo’s is vanaf 31 maart te bezoeken van dinsdag tot en met zondag tussen 10 en 18 uur. Dan is ook het nieuwe Caffè Carletto geopend. Tickets zijn verkrijgbaar aan het nieuwe onthaalgebouw aan de ingang van het park.
