Zeg niet langer Uplace maar Broeksite. Of de nieuwe plannen voor het fameuze stuk reconversiegebied onder het viaduct van Vilvoorde deze keer niet in een juridisch moeras zullen wegzakken is nog een open vraag. Weg met de kantoortorens, het shoppingcentrum, hotel en bioscoop van het ‘oude’ Uplace alleszins. Intendant Alexander D’Hooghe toverde bij de voorstelling van zijn ambitienota een ‘werkwinkelwijk’, een concept met kmo’s, ‘maakwinkels’ en een groot park op tafel dat naar schatting 3.000 arbeidsplaatsen moet opleveren. Vilvoords burgemeester Hans Bonte spreekt van ‘een stap vooruit’.
Zowat een jaar geleden vroeg de gemeente Machelen aan Alexander D’Hooghe om het project uit het slop te halen. Uplace was onmogelijk geworden door een juridische strijd van onder meer buurgemeente Vilvoorde en milieuverenigingen als Bond Beter Leefmilieu.
D’Hooghe komt nu met een concept waarbij Uplace niet langer bestaat uit kantoortorens, winkels en een bioscoop. De intendant stelt voor om naast een kmo-zone op de site een ‘werkwinkelwijk’ te ontwerpen. Het gaat om winkels waar ter plaatse geproduceerd en gepersonaliseerd wordt. D’Hooghe noemt de vestiging van Adidas in Berlijn als voorbeeld, waar de klant samen met een verkoper zijn kledingstuk ontwerpt.”
Concreet wordt de Broeksite een wijk met pleinen en straten die aansluiten op de omgeving. Daar komen 10 tot 15 thematische huizen volgens het eeuwenoude principe van gildehuizen. Daarbij wordt gedacht aan een Huis van het Ondernemerschap, Huis van de Voeding, Huis van de Media, Huis van de Muziek.
Naast de puur economische sectoren is er dus ook plaats voor kunst en cultuur. Een kwart van de site wordt ingericht als park. Het is ook de bedoeling om het hele project circulair te maken, wat onder meer betekent dat het afval van het ene bedrijf als grondstof voor het andere moet kunnen dienen. Het nieuwe idee zou ongeveer een kwart minder verkeer veroorzaken dan het oorspronkelijke Uplace, al is het mobiliteitsonderzoek nog niet helemaal rond.
Daarvoor rekent D’Hooghe op investeringen in openbaar vervoer vanuit Vlaanderen. “Ik deel samen met Alexander de voorliefde voor hopeloze zaken”, zei Mobiliteitsminister Ben Weyts (N-VA) met een kwinkslag. “Dit is nog maar een aanzet, een klein fragiel werkstuk. Wij staan hier achter en hopen dat ook de volgende Vlaamse regering dit meeneemt in het regeerakkoord.”
Ook burgemeester Marc Grootjans (CD&V) van Machelen – dat zich altijd al voorstander toonde van Uplace – is tevreden over het resultaat. “Uplace was uitgegroeid tot een Vlaams zombieproject. Iets waarvoor we ons eigenlijk moesten schamen. We zijn zeer tevreden dat deze consultatieronde geresulteerd heeft in een omvattende visie voor de Broeksite en haar omgeving. Na jarenlange stilstand kan de hele reconversiezone volledig in relatie worden gezet tot wat deze Kanaalzone nodig heeft. Het is nu aan ons als gemeente om een nieuw ruimtelijk uitvoeringsplan op te stellen waarvoor we vorig jaar de bevoegdheid kregen van de Vlaamse regering.”
“We stellen ons verder constructief op om de herontwikkeling van het gebied alle kansen te geven”, reageert Uplace CEO Jan Van Lancker. “Als grondeigenaar en investeerder zullen wij dit plan grondig bestuderen en kijken of dit voorstel financieel haalbaar is. We bekijken bovendien of we de engagementen die we zijn aangegaan in het Brownfieldconvenant – om de strategische trekker te zijn voor de hele regio – nog kunnen waarmaken in deze nieuwe visie. We hebben de voorbije dertien jaar al 90 miljoen euro geïnvesteerd om een sterk verwaarloosde regio op te waarderen. Alexander D’Hooghe heeft nu een totaal ander project uitgewerkt voor de site. We zullen dit voorstel ernstig bestuderen. Belangrijke voorwaarde is wel dat ook alle andere stakeholders hun verantwoordelijkheid opnemen, zodat we niet nogmaals tijd en geld investeren terwijl anderen de piste openhouden om de noodzakelijke herontwikkeling van de zone te blokkeren.”
Vilvoords burgemeester Hans Bonte – een notoir tegenstander van het ‘oude’ Uplace – reageert gematigd. “Het is een stap vooruit dat het nieuwe voorstel rond de invulling van de Uplace-site op diverse vlakken zoals mobiliteit rekening houdt met zijn omgeving en niet langer een infrastructuurproject is maar een stadsproject”. Maar Bonte heeft naar eigen zeggen nog onvoldoende kennis van de nieuwe voorstellen om een reactie ten gronde te geven.
Hij pleit er wel voor dat de invulling van de ongeveer 5 hectare grote site zou passen in het strategisch plan dat momenteel in opmaak is voor het 250 hectare grote reconversiegebied Vilvoorde-Machelen. Samen met de vernietiging van delen van het GRUP Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel, in het kader van het juridisch protest tegen Uplace, sneuvelde ook de planning van dit reconversiegebied waardoor heel wat projecten tot stilstand kwamen, onder meer de bouw van een nieuw ziekenhuis. “De Vlaamse regering besliste daarom eind vorig jaar tot opmaak van een nieuw strategisch plan voor dit gebied. We moeten absoluut vermijden, zoals in het verleden, veel te geïsoleerd te kijken naar Uplace”, aldus Bonte.