Voor de patroonheilige Sint-Antonius-Abt van het kerkje in Houtem is het zondag opnieuw hoogdag. De heilige met zijn varkentje is op die dag ‘het feestvarkentje’ en dat al voor de 31ste keer – al is daar discussie over. Bewoners komen in traditionele kledij naar de kerk en achteraf volgt dan de verloting van de Sint-Antoniusattributen, waaronder een varkenskop. Dit jaar werd ook aan de scholen gevraagd om mee te werken. “Hopelijk kunnen we op die manier ook de jongere generatie warm maken voor deze unieke oude traditie”, klinkt het.
De naamdag van de heilige Sint-Antonius valt op 17 januari. De zondag ervoor is het in Houtem traditioneel feest. De festiviteiten beginnen om 9.30 uur met een speciale misviering. Bewoners komen in traditionele kledij naar de kerk. Daarbij worden ook nog een aantal Latijnse gezangen aangeheven onder leiding van een koor en begeleid door het gerestaureerde Davitorgel uit 1742.
“Sint-Antonius werd vereerd tegen besmettelijke ziekten voor mens en vee en was dus ook patroonheilige in een landelijk gehucht als Houtem, waar vroeger veel landbouw was”, legt Albert Absillis van de plaatselijke parochiegemeenschap uit. “Maar hij is ook de patroonheilige van de wevers, slagers, suikerbakkers, mandenmakers, begrafenisondernemers, zakkendragers, zwijnenhoeders, enzovoort.”
Na de misviering om 10.30 uur volgt het hoogtepunt: de verloting van de Sint-Antoniusattributen. Ceremoniemeester Absillis neemt daarbij traditiegetrouw de honneurs waar bij de verloting. Eerst brengt hij eigen versjes ten berde voor het publiek om dan vakkundig de verloting van de varkenskop, pensen, varkenspoten en -oren én het Sint-Antoniusbrood te leiden. Daarna volgt dan de borrel op de gezondheid van de ‘pastoor’.
Dit jaar werd ook aan de Houtemse scholen gevraagd om mee te werken: kinderen van het eerste en tweede leerjaar kleuren de tekening van Antonius en de oudere leerlingen maken zelf een tekening van Sint-Antonius en zijn varkentje.
“Hopelijk kunnen we op die manier ook de jongere generatie warm maken voor deze oude traditie”, legt Absillis uit. “Je kan er niet omheen: kinderen weten vandaag de dag nauwelijks nog wat een parochiekerk is of en hebben vaak nog nooit van Sint-Antonius gehoord. Met dit iniatief willen hen bij deze traditie betrekken. Het is nog afwachten wat dit zal opleveren maar de tekeningen zullen we sowieso in de kerk omhooghangen zodat alle aanwezigen ze kunnen bewonderen. We hopen dus dat het kerkplein zondag volstaat met ouders en hun jonge kinderen die allemaal een tekening over Sint-Antonius gemaakt hebben. Voor de kinderen is er dan ook een kleine verrassing voorzien.”
De parochiegemeenschap blijft hoe dan ook fier op haar traditie. “Het is en blijft toch een unicum dat we dit na al die jaren nog proberen in stand te houden. Er is discussie over hoe lang deze ‘moderne’ viering al meegaat – ergens tussen 30 en 40 jaar – maar de Sint-Antoniusverering op zich gaat uiteraard al eeuwen terug.” Vanaf 11.30 uur is er aansluitend op het folkloristische spektakel het Sint-Antoniusrestaurant in zaal De Kring.
