Babynieuws bij slechtvalken Zjertrude en Zjozef, al is er ook slecht nieuws

De slechtvalken Zjertrude en Zjozef, die nest houden in de toren van de Sint-Gertrudiskerk in Ternat, hebben opnieuw jongen. De komende weken groeien de jongen verder in het nest en worden ze geringd, al zal dat niet langer voor het publiek gebeuren.

“In mei leggen alle vogels een ei”, zo luidt de volkswijsheid. Maar slechtvalken Zjertrude en Zjozef begonnen in maart al aan hun nest en het vrouwtje legde vier eieren. Na een broedtijd van ongeveer 32 dagen, moeten de jongen uit hun ei breken. En afgelopen weekend was het zover. “Zondagavond brak het eerste jong uit het ei, maandagavond waren drie van de vier eieren uitgekomen”, zegt Herwig Stoelzaet van Natuurpunt Ternat. Vorig jaar kwamen alle vier de eieren uit.

Via een webcam in de nestkast kan iedereen de avonturen van Zjertrude, Zjozef en de jongen volgen. Momenteel zit het ouderpaar nog om beurt op het nest om de jongen warm te houden maar binnenkort zullen ze vaker het nest moeten verlaten om de jongen van voedsel zoals duiven en muizen te voorzien. Dan zullen de jonge slechtvalken beter te zien zijn en kan je meekijken hoe ze de prooien verorberen. Over een zestal weken zijn de jongen sterk genoeg om uit het nest te vliegen.

“Waar de jongen van de voorbije jaren zitten, daar hebben we het raden naar. Ze worden allemaal geringd maar we komen pas te weten waar ze zitten als een vogelspotter hun ringnummer herkent of als ze ergens als slachtoffer opduiken”, legt Herwig Stoelzaet uit.

Dat ringmoment gebeurt over enkele weken en Natuurpunt Ternat maakte daar de voorbije jaren telkens een publiek evenement van. Dan worden de jongen even uit het nest gehaald en worden ze geringd op het plein voor de kerk. “Dat lokt ieder jaar zo’n vijftigtal aanwezigen. Vaak mensen die in de buurt van de kerk wonen en de slechtvalken dagelijks aan het werk zien, maar ook schoolkinderen zijn altijd zeer geïnteresseerd”, aldus Herwig. “We geven dan tijdens het ringen wat extra uitleg over de slechtvalk. Voor de kinderen altijd een leuk moment waar ze jaren later nog over praten.”

Maar dit jaar zullen de ringen niet voor het grote publiek geringd worden. “Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) wil dit niet langer, dat hebben ze ons onlangs laten weten. Het is stom want het was een leuk moment voor iedereen.”

Didier Vangeluwe, ornitholoog bij het KBIN, legt uit waarom ze dit afraden. “De impact tijdens het ringen moet zo klein mogelijk worden gehouden. We moedigen het delen van deze momenten met het publiek uiteraard aan, zolang dit geen impact heeft op het dier, zijn omgeving of zijn welzijn. In principe worden vogels geringd op het nest zelf, of aan de voet van het nest als de toegang tot het nest moeilijk bereikbaar is.”

“Het voorbeeld in Ternat is helaas nogal problematisch omdat de jonge vogels van hun nest en hun ouders worden weggehaald en vervolgens worden geringd te midden van veel toeschouwers. Dat brengt veel lawaai en stress met zich mee voor zowel de jonge valken als hun ouders”, zegt Didier Vangeluwe. Hij stelt daarom voor dat een cameraman de ringer in alle discretie volgt naar het nest. Zo kan het ringen gefilmd worden. “Dat maakt het mogelijk om de beelden live uit te zenden op een groot scherm aan de voet van het nest, zodat het publiek ze kan zien. Dit is al gedaan in Sint-Niklaas.”