Velt, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren, verzamelt dit weekend bij 114 gezinnen in Vlaanderen en Nederland stalen in de slaapkamer. Die zullen in het labo getest worden op de aanwezigheid van pesticiden. Ook Hilde en Dirk uit Kobbegem doen mee aan het onderzoek.
Welke pesticiden en vooral ook hoeveel bevinden zich in Vlaamse en Nederlandse slaapkamers? Dat is de onderzoeksvraag waar het burgerwetenschappelijk onderzoek SOS Slaapkamer van Velt een antwoord op wil geven. De Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren selecteerde 114 slaapkamers uit ruim 2.850 kandidaten. De deelnemers mochten de afgelopen twee weken hun kamer niet kuisen, maar dit weekend mogen ze het stof uit hun slaapkamer opzuigen en naar het labo sturen.
“We krijgen jaarlijks vragen van ongeruste burgers die op het platteland wonen. Ze zien de boer op het veld naast hun woning of tuin pesticiden spuiten en dat waait dan naar binnen of op de moestuin”, zegt Geert Gommers, expert pesticiden bij Velt. Een ongerustheid die ze bij Velt niet onterecht vinden. “Bij eerder Europees onderzoek werden er 23 pesticiden teruggevonden in Belgische slaapkamers, waarvan er zes een negatieve invloed hadden op de vruchtbaarheid. België was in dit onderzoek de slechtste leerling van 21 andere lidstaten. Voor ons was dit een wake-upcall.”
De 114 deelnemende huishoudens in Vlaanderen en Nederland moeten dit weekend hun slaapkamer stofzuigen met een speciale filter. Het stofstaal wordt deze zomer in het labo geanalyseerd om hopelijk tegen september de resultaten te hebben. “We focussen op de slaapkamer omdat we daar het meeste uren per dag doorbrengen. De deelnemers wonen ook allemaal in de directe omgeving van een veld of een boomgaard.”
Hilde Vermeersch (59) en Dirk Van Ransbeeck (59) uit de Lierput in Kobbegem zijn een van de deelnemers van SOS slaapkamer. “We wonen hier middenin de velden. Jaarlijks zien we hoe de landbouwer de velden bewerkt tot helemaal tegen de rand van de tuin. Als hij pesticiden gebruikt, ruiken we dat enorm. Ook in ons huis”, klinkt het bij het koppel.
Met hun deelname aan het onderzoek hopen ze te achterhalen welke pesticiden er gebruikt worden en of ze ook in hun huis te vinden zijn. “We zien ook wel dat er geen onkruid op het veld staat, terwijl het in onze moestuin weelderig groeit. Ik doe nu wel al altijd de ramen en deuren dicht als er gesproeid wordt. We houden er niet echt rekening mee dat de pesticiden op onze groenten zitten. Maar we eten de bramen en frambozen zo van de struik en wat met onze kippeneieren. We hebben veel vragen en hopen dat dit onderzoek daar antwoord op kan geven.”
Volgens Geert Gommers kan de aanwezigheid van pesticiden meerdere oorzaken hebben. “Het kan afkomstig zijn van de landbouw maar bijvoorbeeld ook van vlooienbandjes voor huisdieren. Dat gaan we ook kunnen onderzoeken. De resultaten zullen concrete tips opleveren voor de deelnemers. En wij zullen met Velt het gesprek aanknopen met de landbouworganisaties en de verschillende overheden. Bijvoorbeeld om bepaalde schadelijke pesticiden te verbieden, of om een sproeiverbod in te stellen bij te felle wind.”
