75 JAAR GELEDEN (WERELDOORLOG II) – OVERLEVEN TUSSEN ANGST EN HOOP

Goed en wel bevrijd kunnen we in ons land op 3 en 4 september 1944 met z’n allen met ons geluk geen blijf. Mensen dansen in de straten, Tommies delen sigaretten en chocolade uit, het aantal kermissen valt nauwelijks te tellen. Maar amper drie weken later wordt België met honderden V-bommen (V voor ‘Vergeltungswaffen’) bestookt. De bommen zaaien dood en terreur. De eerste V-bom valt op het West-Vlaamse Eernegem, maar er zouden er nog duizenden volgen. Alleen al in de provincie Antwerpen vallen er 3.500 Belgische slachtoffers. Wat later volgt de V2, een heuse raket en sluipmoordenaar die je niet hoort en die 5.000 km per uur haalt. Die kon niet uit de lucht gehaald worden. Pas op 29 maart 1945 worden de verschillende Duitse bommen-sites eindelijk uitgeschakeld.

Ondertussen is Hitler nog altijd niet gevat en Nederland nog steeds niet volledig bevrijd! Logisch dat er zich talloze streekgenoten aandienen als vrijwilligers, om via een opleiding in het Ierse Belfast en in Engeland de rangen te versterken. Dat geldt onder meer voor de Ninovieters Jacques Beeckman, Dominique De Schryver, Marcel Van Vlaenderen, Etienne Cosyns en Jean Cobbaert. Zij zullen als de ‘Brigade Rumbeke’ ingezet worden, om onder meer in het Duitse Werdohl te vechten. Ze zullen pas eind 1945 weer thuis zijn. Andere streekgenoten die naar Frankrijk waren gevlucht, weten via Spanje uiteindelijk in Engeland te raken, om daar deel uit te maken van een geallieerd offensief tegen Duitsland.

De eerste V-bom valt op het West-Vlaamse Eernegem, maar er zouden er nog duizenden volgen

Ondertussen laten de productie en het transport van voedsel en brandstof in ons land zwaar te wensen over. Het volk mort en de zowat 200.000 ‘weerstanders’ – waaronder zo’n 85.000 gewapende – baren de geallieerden zorgen. Wat kunnen 6.000 nauwelijks bewapende Belgische rijkswachters beginnen tegen zo’n massa? Niet zonder moeite raakt het verzet uiteindelijk ontwapend, onder meer door een Britse parachute-dropping op het vliegveld van Grimbergen van 10.000 geweren en 3.000 stenguns voor de rijkswacht.

Belgische SAS, commando’s en fuseliersbataljons – waarin nogal wat voormalige verzetsstrijders – nemen deel aan buitenlandse operaties. Er zitten Belgische piloten bij de gereputeerde Royal Air Force (RAF). Er is overigens haast bij, want op 13 april zitten de Russen in Wenen, wat niet bepaald geruststellend is.

Een bittere politieke strijd

De aangekondigde vrijlating van koning Leopold III zorgt in ons land voor hevige kamerdebatten tussen socialisten en katholieken. De socialisten dringen aan op troonsafstand – ze keuren Leopolds bezoek aan Hitler in 1940 en zijn huwelijk met de zwangere Lilian Baels af – terwijl de katholieken vinden, dat de koning de ‘dankbaarheid van het land verdient’. Een en ander ontaardt in hevige onlusten in onder meer Luik en een bittere politieke strijd – de ‘Koningskwestie’ genoemd – die pas in 1950 zijn beslag zou krijgen met de aanstelling van de 21-jarige zoon Boudewijn.

Op 6 augustus 1945 laat een Amerikaanse bommenwerper een relatief kleine bom vallen op de Japanse stad Hirosjima. De hele stad wordt in één klap weggevaagd. In een fractie van een seconde komen 78.000 mensen om. Vijf maanden later zijn er dat, door de na-effecten, zowat het dubbele. Voor het eerst ontdekt de wereld de vernietigende kracht van wat een atoombom wordt genoemd.

Topartikels bij Goeiedag.be