De monumentale 17de eeuwse pastorij van Oppem is dringend aan restauratie toe maar die laat op zich wachten. Al sinds 2006 is het dossier ‘hangende’. De Kerkfabriek maakt zich zorgen over de slechte staat van het beschermde pand. “We hopen dat er zo snel mogelijk kan gestart worden. Bedoeling is om van het gebouw een ontmoetingsplaats te maken waar tentoonstellingen en allerhande activiteiten georganiseerd kunnen worden.”
De immense pastorie gelegen in de Processieweg dateert uit de tweede helft van de 17de eeuw en is beschermd door de Vlaamse overheid. Ze werd gebouwd in opdracht van de abdij van Grimbergen. Dat zo een immens bouwwerk in een klein gehuchtje werd opgetrokken, had alles te maken met rijkdom van dergelijke abdijen in die tijd. Tijdens de Franse Revolutie werd de pastorie overigens gebruikt als schuiloord voor de novicen.
De pastorie in L-vorm is vandaag eigendom van de Kerkfabriek die op hetzelfde domein ook al een vernieuwde parochiezaal voorzag.
De pastorie is al sinds het begin van de jaren 2000 onbewoond toen de laatste pastoor stierf. Intussen is het gebouw aan de tand des tijds onderhevig. “Vooral de stabiliteit van de achtergevel is problematisch”, vertellen Jan Stallaert en Johan Reygaerts, respectievelijk voorzitter en secretaris van de Kerkfabriek. “Daar heeft men eigenlijk té grote ramen ingestoken waar een structuur van de 17de eeuw niet op voorzien. Uiteindelijk heeft Erfgoed Vlaanderen het geheel in een ‘corset’ gestoken met stalen trekkers om de stabiliteit te waarborgen. Het ziet er wel erger uit dan het in werkelijkheid is (lacht).”
Zoals zo vaak is de restauratie al een zaak van lange adem geweest. “Er zijn heel wat onderzoeken geweest. Daaruit bleek onder meer dat de fundering best wel in orde is. Aanvankelijk zat er wel wat beweging in. In 2008 is er een aanbesteding gebeurd maar daarna is het dossier in Brussel blijven ‘hangen’. In 2014 hebben we uiteindelijk de goedkeuring gekregen van Onroerend Erfgoed voor de subsidiëring. Probleem is wel dat die regeling intussen veranderd is en wij als Kerkfabriek mogelijk voor 40% procent zelf moeten opdraaien.”
Intussen is wel al een architect aangesteld. “Het is nu zaak van het beheersplan goedgekeurd te krijgen zodat de bestekken voor het restauratiedossier kunnen opgemaakt worden. We schatten dan wel nog steeds dat het minstens vijf à zes jaar zal duren voor er effectief aan de werken kan begonnen worden. Intussen zijn we 13 jaar bezig. Maar we werpen niemand een steen en hebben ook de indruk dat er nu toch stilaan wat beweging in komt. Dat is nu eenmaal eigen aan een restauratiedossier Als je hoopt dat het moet vooruitgaan als je eraan begint, dan raak je pas gefrustreerd…”
De plannen zijn duidelijk. “We gaan voor een toeristische ontsluiting en willen de benedenverdieping inrichten als ontvangstruimte. Het moet ‘open erfgoed’ worden waarbij de pastorie zeker in de weekends open zal staan voor wandelaars. Hier passeren namelijk heel wat wandelwegen. Ook tentoonstellingen moeten hier kunnen plaatsvinden en verenigingen. Mogelijk gaan we op de eerste verdieping een woning voorzien maar dat wordt niet gesubsidieerd. Daar zullen we voor op zoek moeten naar geld.”
Wat wel onder de renovatie valt is al zeker de stabiliteit, het metselwerk, het buitenschrijnwerk, het dak met waterafvoer en de binnenafwerking. “Ook een vernieuwde verwarming en elektriciteit zijn te voorzien. Een raming van de kostprijs? Met twee miljoen euro kom je er niet vrezen we. We hebben de moeilijkste weg gekozen maar we willen dit prachtige gebouw met zo’n rijke geschiedenis vooral bewaren voor het nageslacht.”
