58 sites in Vilvoorde zijn mogelijk vervuild met het kankerverwekkende PFOS. Dat heeft Vlaanderen aan het stadsbestuur laten weten. De hoeveelheid hoeft niet te verbazen gelet op het zware industrieverleden van de Zennestad. De gevolgen kunnen mogelijk verreikend zijn.
De PFOS en PFAS-problematiek stelt zich dus ook in Vilvoorde. “En dat hoeft niet te verbazen”, legt burgemeester Hans Bonte (Vooruit) uit. “De oude industriële activiteit heeft ook wat dit betreft zijn sporen nagelaten. Het is een nieuw groot probleem dat opduikt uit het verleden. Het gaat om een ‘vermoedenslijst’ met 58 locaties van de Vlaamse overheid waarbij door OVAM moet nagegaan worden of er effectief PFOS in de grond zit. Men heeft zich gebaseerd op de risicovolle economische activiteiten die er geweest zijn volgens de vergunningen die op dat moment afgeleverd zijn. Specifiek zouden 202 kadastrale percelen al of niet met een hoge waarschijnlijkheid vervuild zijn. Dat heeft alles te maken met het feit dat in het verleden PFOS gebruikt werd door brandweerdiensten maar ook in de productie van verven, autolakken, galvanisering van metaal en bewerken en kleuren van textiel. Dat zijn nu net de industriële activiteiten die we hier in de vorige eeuw ‘en masse’ hebben zien verdwijnen maar in die tijd loosde men wel alles in de rivieren en in de grond.”
Opvallend: een van de mogelijk ernstig vervuilde sites is het Akzo Nobel-terrein langs de Leuvensesteenweg waar zich de vroegere Levisfabriek bevond. Daar werd vorige week nog een nieuwbouwproject voorgesteld en in afwachting zouden er 1,5 miljoen henneplanten gezaaid worden voor isolatiedoeleinden. Dat komt mogelijk allemaal op de helling te staan. “We kunnen inderdaad niet uitsluiten dat ook die site geïntoxiceerd is met PFAS en dan zullen we inderdaad met de eigenaars moeten samenzitten op welke manier dat moet aangepakt worden. Maar ook de Renaultfabriek én de volledige kazerne van Peutie staan op de lijst onder ‘zeer ernstig risico’.”
De CAT-site staat niet op de lijst maar Vilvoorde gaat zelf vragen om die te onderzoeken. “Gelet op de grote projecten die daar op stapel staan, lijkt ons dat zeker aangewezen. Op die terreinen van ‘De Renault’ is elke mogelijke andere vervuiling aangetroffen maar er is uiteraard niet naar PFOS gezocht terwijl het wel in autolakken zit en in verven… Mogelijk levert dit grote vertraging voor de voorziene reconversie.” Ook de brandweerkazernes vormen een groot risico omdat PFOS in het blusschuim zit. “Op de Rondeweg zou het normaal meevallen maar de brandweer zat vroeger ook op de C&A-site langs de Noélei en op de Cyriel Buyssestraat.”
Bonte zet zich schrap voor wat komen gaat. “We staan aan de vooravond van een grote ecologische uitdaging. En die voegt zich bij de andere bestaande vervuilingsproblemen die nog altijd moeten opgeruimd worden. Het is een beetje bang afwachten wat het onderzoek zal uitwijzen maar waarschijnlijk niks goeds.”
Eind juni moet de inventaris volledig rond zijn en vervolgens zal OVAM testen uitvoeren. “We gaan eventuele saneringen met zeer veel engagement uitvoeren maar het resultaat zal ongetwijfeld zijn dat bepaalde projecten in vraag worden gesteld of bepaalde reconversies vertraging zullen oplopen. Ik heb ook van OVAM begrepen dat het ook onduidelijk is op dit moment hoe vervuilde PFOS-gronden moeten gesaneerd worden. Ook dat is koffiedik kijken.”