De Amelvonnesbeek meandert opnieuw door Plantentuin Meise dankzij een reeks graafwerken. Daardoor vertraagt de waterafvoer, vermindert het risico op wateroverlast en krijgt natte natuur meer kansen. Het einde van de graafwerken geeft het startschot voor het programma Water+Land+Schap Groene Noordrand.
De Amelvonnesbeek, de grootste zijbeek van de Maalbeek loopt van west naar oost doorheen Plantentuin Meise, door een boscomplex en de graslanden, langsheen de kasteelvijver. Tot vandaag stroomde ze door het grasland in een rechtgetrokken tracé van 120 m. De hele zone langs de beek is overstromingsgebied waar het risico op wateroverlast net als bij het hele verdere stroomafwaartse traject groot is. “Door de beek opnieuw te laten meanderen vertraagt de waterafvoer en krijgt natte natuur meer kansen. Dit stuk beek is voortaan dubbel zo lange en kan maar liefst 10 x meer water bergen. Nadat de beek haar natuurlijke loop helemaal heeft teruggekregen, planten we hier nog een moerasbos aan”, licht Steven Dessein, Administrateur-generaal, Agentschap Plantentuin Meise toe.
Vlaams minister van Werk, Innovatie, Landbouw, Economie en Sociale Economie Jo Brouns, bevoegd voor de wetenschappelijke instelling die Plantentuin Meise is: “Door de rechtgetrokken Amelvonnesbeek haar meanders terug te geven, vergroot niet enkel de natuurwaarde maar wordt ook de buffercapaciteit groter. Dat is belangrijk voor periodes van droogte maar ook bij zware regenval.” (lees verder onder de foto)
In de regio van de Groene Noordrand focust het programma Water+Land+Schap op de droogte- en wateruitdagingen in de Maalbeek-, Amelvonnesbeek- en Tangebeekvallei en op hun aanliggende kouters. Wim Solie, projectmedewerker bij Regionaal Landschap Brabantse Kouters coördineert dit programma: “De Vlaamse Rand deelt extra in de klappen bij natte en droge extremen. De beekvalleien maken hier de overgang van het Brabants leemplateau naar de Vlaamse vallei. Ze zijn hier nog erg smal, zowel in de open ruimte als in de bebouwde gebieden. Door de hoge graad van verstedelijking is de oppervlakte ook erg verzegeld. De infrastructuur versnippert de beekvalleien bovendien. Dat maakt de valleien extra overstromingsgevoelig. We moeten dus tegelijk oplossingen zoeken op de landbouwkouters en in de beekvalleien om het landschap duurzaam te wapenen tegen de weersextremen die op ons afkomen.’”
Ook voor de provincie Vlaams-Brabant die de waterlopen beheert, is dit project belangrijk. Gedeputeerde Bart Nevens: “Als provincie hechten we veel belang aan structuurverbeterende maatregelen die de ecologische kwaliteit van onze waterlopen verbeteren. Ze dragen bij tot een natuurlijker watersysteem met een hogere biodiversiteit, de buffercapaciteit in de vallei verhoogt en de waterafvoer verloopt trager. Als provincie leveren we hieromtrent al belangrijke inspanningen.”
Plantentuin Meise is één van de partners van Water+Land+Schap Klimaatrobuuste Groene Noordrand. In Meise, Grimbergen en Wemmel staan de eerste werven al op de planning, op openbare terreinen en bij landbouwbedrijven. Ook Asse, Merchtem en Stad Vilvoorde zijn partner.
De hermeandering Amelvonnesbeek in de Plantentuin kostte 125 000 euro. De lokale coalitie Water+Land+Schap Groene Noordrand ontvangt in totaal 1,268 miljoen euro voor het hele project. Alle partners leggen hier nog eens 317.000 euro cofinanciering naast.
Foto: Theo De Vos/Plantentuin Meise
